دیجیتال مارکتینگ (بازاریابی دیجیتال) چیست؟

دیجیتال مارکتینگ (بازاریابی دیجیتال) چیست و چرا اهمیت دارد؟ با نفوذی که اکنون اینترنت دارد، شاید باور کردن این که تعداد کاربران اینترنت هر روز بیشتر می‌شود، دشوار باشد. بررسی‌ها نشان می‌دهند که در سه سال گذشته استفاده مرتب از اینترنت در میان بزرگسالان پنج درصد رشد داشته است و این موضوع رفتار خرید مشتریان را نیز با خود تغییر داده است. این بدان معنی است که بازاریابی سنتی دیگر به اندازه‌ی گذشته کارآمد نخواهد بود.
مارکتینگ همواره به این مسئله می‌پردازد که چگونه در زمان و مکان مناسب با مخاطبان خود ارتباط برقرار کنیم. در دنیای امروز این موضوع به این معنی است که شما باید در جایی که مخاطبان زمان زیادی در آن صرف می‌کنند (یعنی اینترنت) به سراغ آن‌ها بروید. دیجیتال مارکتینگ به هر شکلی از بازاریابی اشاره دارد که در فضای اینترنت انجام می‌شود.
بازاریابی درونگرا (اینباند مارکتینگ) نیز موضوعی است که این روزها توجه زیادی را به خود جلب کرده و به عنوان روشی کارآمد برای جذب، جلب تعامل و سرگرم کردن مشتریان در فضای آنلاین شناخته می‌شود. ولی با وجود جذابیت‌های دیجیتال مارکتینگ، سؤالات زیادی در مورد نحوه‌ی کارکرد روش‌های مربوط به آن وجود دارد. مدیران بسیاری درگیر جزئیات انتقال بودجه‌ی بازاریابی خود از فضای آفلاین به فضای آنلاین هستند. وجود چنین دغدغه‌هایی سبب شد که این متن را برای پاسخ به سؤالات فعالان حوزه‌ی بازاریابی آماده کنیم. در ادامه به پاسخ سوالاتی می‌پردازیم که ذهن افراد زیادی را به خود درگیر کرده‌اند.

دیجیتال مارکتینگ یا بازاریابی دیجیتال چیست؟
اکنون می‌خواهیم به این سوال پاسخ دهیم که امروز بازاریابی دیجیتال به چه شکلی تعریف می‌شود؟ بازاریابی دیجیتال (دیجیتال مارکتینگ) شامل تمامی فعالیت‌های بازاریابی‌ای می‌شود که از دستگاه‌های الکترونیک و یا بستر اینترنت استفاده می‌کنند. در این سبک از بازاریابی، کسب‌وکارها از کانال‌های دیجیتال نظیر موتورهای جستجو، شبکه‌های اجتماعی، ایمیل، وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های دیگر برای برقراری ارتباط با مشتریان فعلی و آتی خود استفاده می‌کنند.
بازاریابانی که در حوزه‌ی بازاریابی درونگرا فعالیت می‌کنند ممکن است بگویند این شکل بازاریابی و بازاریابی دیجیتال با تقریب خوبی یکسان هستند، بااین‌حال تفاوت‌های کوچکی میان این دو اصطلاح وجود دارد. در ادامه به بعضی از این تفاوت‌های کوچک می‌‎پردازیم.


نقش بازاریابی دیجیتال (دیجیتال مارکتینگ) برای شرکت‌ها به چه صورت است؟
به طور کلی بازاریابی سنتی به صورت تبلیغات چاپی، ارتباطات تلفنی یا بازاریابی در فضاهای فیزیکی تعریف می‌شود. در نقطه‌ی مقابل بازاریابی دیجیتال به صورت اینترنتی و الکترونیک رخ می‌دهد. این پدیده گزینه‌های زیادی را در اختیار شرکت‌ها قرار می‌دهد و به آن‌ها اجازه می‌دهد از بسترهایی نظیر ایمیل، ویدئو، شبکه‌های اجتماعی یا فرصت‌های بازاریابی مبتنی بر وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های موبایلی استفاده کنند.
در جهان امروز، بازاریابی دیجیتال برای رقابت کسب‌وکارها و افزایش آگاهی از برند حیاتی محسوب می‌شود. اکنون به نظر می‌رسد تمامی برندها از وب‌سایت استفاده می‌کنند و اگر چنین کاری نکنند، حضور جدی در شبکه‌های اجتماعی دارند و یا با کمک استراتژی‌های تبلیغات آنلاین در چنین فضاهایی حاضر می‌شوند.

محتوا و دیجیتال مارکتینگ به شکلی گسترش یافته‌اند که مشتریان برای ایجاد شناخت از برندها حتماً به سراغ فضای دیجیتال می‌روند. به عبارت دیگر، برای این که یک کسب‌وکار بتواند رقابتی باقی بماند، باید بتواند دست کم بعضی از جنبه‌های بازاریابی دیجیتال را در خود ایجاد و از آن‌ها استفاده کند.

به دلیل تنوع روش‌ها و استراتژی‌های بازاریابی دیجیتال، دیجیتال مارکتینگ فضایی است که اجازه خلاقیت زیادی به افراد می‌دهد، همچنین به افراد این امکان را می‌دهد که با یک بودجه‌ی مشخص، از روش‌های بازاریابی مختلفی برای کار خود استفاده کنند.
در دیجیتال مارکتینگ یا بازاریابی اینترنتی، مدیران قادرند از ابزارهایی نظیر داشبوردهای تحلیل برای نظارت بر موفقیت و نرخ بازگشت سرمایه‌ی کمپین تبلیغاتی خود استفاده کنند، این موضوع یکی از تفاوت‌های عمده‌ای است که دیجیتال مارکتینگ با روش‌های سنتی تبلیغات نظیر بیلبورد یا تبلیغات چاپی دارد. در ادامه با جزئیات بیشتری به صحبت در مورد روش‌های بازاریابی دیجیتال می‌پردازیم.

انواع روش های بازاریابی دیجیتال
بهینه‌سازی برای موتورهای جستجو یا سئو
بازاریابی محتوا
بازاریابی شبکه‌های اجتماعی
تبلیغات دیجیتال
بازاریابی افیلیت یا همکاری در فروش (Affiliate Marketing)
تبلیغات همسان (Native)
اتوماسیون بازاریابی
بازاریابی ایمیلی
مدیریت روابط عمومی آنلاین
بازاریابی درونگرا
تبلیغات و محتوای اسپانسری
در ادامه به طور خلاصه به بعضی از رایج‌ترین تاکتیک‌ها و کانال‌های بازاریابی دیجیتال می‌پردازیم.

بهینه‌سازی برای موتورهای جستجو
بهینه‌سازی برای موتورهای جستجو یا همان سئو به فرآیند بهینه‌سازی وب‌سایت برای رتبه‌بندی بهتر در نتایج موتورهای جستجو گفته می‌شود. این روش میزان ترافیک ارگانیک (رایگان) وب‌سایت را افزایش می‌دهد. دیجیتال مارکتینگ کانال‌هایی که تحت تاثیر سئو قرار می‌گیرند، مواردی نظیر وب‌سایت، وبلاگ و اینفوگرافی‌ها هستند. در حال حاضر می‌توان به چند روش به سراغ سئو رفت، تا بدین ترتیب ترافیک باکیفیت برای وب‌سایت خود به وجود آورد. این روش‌ها عبارتند از:

سئوی آن پیج (On page): در این نوع از سئو، تمرکز بر روی تمامی محتواهایی قرار می‌گیرد که در یک صفحه‌ی مشخص (با کلمات کلیدی مشخص) قرار دارند. با بررسی کلمات کلیدی از نظر میزان جستجو و هدف جستجوکننده، می‌توانید به نوشتن پاسخی برای مخاطبان خود بپردازید و بدین ترتیب در صفحات نتایج جستجوی این سؤالات، در جایگاه بالاتری نشان داده شوید.
سئوی آف پیج (Off page): در این نوع از سئو، در زمان بهینه‌سازی وب‌سایت، بیشتر تمرکز بر فعالیت‌هایی است که خارج از صفحه‌ی وب‌سایت شما انجام می‌شود. در این روش بررسی می‌شود که چه فعالیت‌هایی خارج از وب‌سایت مجموعه می‌تواند بر رتبه‌بندی وب‌سایت تأثیر بگذارد. پاسخ این سؤال، لینک‌های درونگرا، یا همان بک‌لینک‌ها هستند. تعداد سایت‌هایی که به شما لینک می‌دهند و اعتباری که این سایت‌ها دارند بر رتبه‌بندی سایت شما از دیدگاه کلمات کلیدی مهم تأثیر می‌گذارند. با شبکه‌سازی با سایت‌های دیگر، نوشتن پست‌های مهمان در این وب‌سایت‌ها (و لینک دادن به وب‌سایت خود) و ایجاد توجه بیرونی، شما می‌توانید بک‌لینک‌های مورد نیاز خود را به‌دست آورید تا بدین ترتیب در صفحات بااهمیت جستجو در جایگاه بالاتری دیده شوید.
سئوی فنی (تکنیکال): این نوع از سئو، تمرکز خود را بر لایه‌ی فنی وب‌سایت شما قرار می‌دهد و به نحوه‌ی کدنویسی صفحات توجه می‌کند. فشرده‌سازی تصاویر، ساختارمند بودن اطلاعات و بهینه‌سازی فایل‌های CSS همگی از اقداماتی هستند که در سئوی فنی یا تکنیکال انجام می‌شوند و می‌توانند سرعت بارگذاری وب‌سایت شما را بهبود دهند. همچنین موضوع دیگری که در سئوی تکنیکال اهمیت دارد، سازگاری وب‌سایت با گوشی‌های تلفن همراه است. بهینه‌سازی وب‌سایت از نظر این جزئیات یکی از عوامل اثرگذار در رتبه‌بندی نمایش در موتورهای جستجو است.
بازاریابی محتوا
این اصطلاح به خلق و توسعه‌ی دارایی‌های محتوایی با هدف ایجاد آگاهی از برند، رشد ترافیک، ایجاد فروش و دست‌یابی به مشتریان اشاره دارد. کانال‌هایی که می‌توانند تأثیر زیادی در استراتژی بازاریابی محتوایی شما داشته باشند، عبارتند از:

پست‌های وبلاگ: نوشتن و منتشر کردن مقالات در وبلاگ سازمان به شما کمک می‌کند تخصص خود در صنعت را نشان دهید و بدین ترتیب برای کسب‌وکار خود ترافیک جستجوی ارگانیک ایجاد کنید. این موضوع در نهایت سبب ایجاد فرصت‌های بیشتری برای تبدیل بازدیدکننده‌های وب‌سایت به سرنخ‌های فروش می‌شود.
کتاب الکترونیکی (ایبوک‌ها) و دستورالعمل‌ها: ایبوک‌ها، دستورالعمل‌ها و محتواهای طولانی مشابه به ایجاد آگاهی بیشتر در بازدیدکننده‌های وب‌سایت‌ها کمک می‌کنند. این اطلاعات فرصت دریافت اطلاعات تماس مشتری و ایجاد سرنخ‌های فروش و هدایت مشتریان به مسیر خرید را امکان‌پذیر می‌کنند.
اینفوگرافی‌ها: در بعضی موارد، خوانندگان از شما می‌خواهند به نمایش بصری اطلاعات مورد نیاز آن‌ها بپردازید. اینفوگرافی‌ها شکلی از محتوا هستند که به بازدیدکننده‌ها دیدی بصری از مفهومی که می‌خواهند یاد بگیرند می‌دهد.
بازاریابی شبکه‌های اجتماعی
بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی به ترویج برند و محتوای آن در کانال‌های شبکه‌های اجتماعی برای بهبود آگاهی از برند، افزایش ترافیک و خلق سرنخ‌های فروش برای کسب‌وکار کمک می‌کند. شبکه‌های اجتماعی مختلفی وجود دارند که بسته به نوع کسب‌وکار قابل استفاده هستند:

فیسبوک
توئیتر
لینکدین
اینستاگرام
تلگرام
توئیتچ
· …
اگر آشنایی کافی با پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی ندارید، می‌توانید از اپلیکیشن‌های مدیریت محتوا در این بسترها استفاده کنید. با این روش شما می‌توانید به سادگی به برنامه‌ریزی محتوا در کانال‌های مختلف بپردازید و اطلاعات تحلیلی را به صورت متمرکز از یک بستر مورد بررسی قرار دهید.

تبلیغات دیجیتال
تبلیغات دیجیتال روشی برای خلق ترافیک وب‌سایت است که با پرداخت پول به ازای هر نمایش یا کلیک و غیره در کانال‌های رسانه‌ای عمل می‌کند. یکی از رایج‌ترین انواع تبلیغات دیجیتال استفاده از تبلیغات گوگل ادز است. این روش به شما اجازه می‌دهد که به پرداخت هزینه برای جایگاه بالایی در نتایج جستجوی گوگل به ازای هر کلیک بر روی لینک بپردازید. کانال‌های دیجیتال مارکتینگ دیگری نیز وجود دارند که شما از طریق آن‌ها می‌توانید به تبلیغات دیجیتال بپردازید:

پلتفرم‌های مدیریت تقاضای نمایش تبلیغات (DSP). این پلتفرم‌ها به شما این امکان را می‌دهند که به تعریف کاربران بیننده‌ی تبلیغات خود بر اساس معیارهای مختلف بپردازید و به ازای هر نمایش یا هر کلیک هزینه پرداخت کنید. معیارهایی نظیر موقعیت جغرافیایی، جنیست، سن، مرورگر، سیستم عامل، نوع دستگاه و موارد دیگر به مدیران بازاریابی کمک می‌کنند مخاطبان خود را در این سیستم‌ها هدف‌گیری نمایند.
تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی نظیر فیسبوک، اینستاگرام و توئیتر. در این شبکه‌های اجتماعی می‌توانید به پرداخت هزینه برای شخصی‌سازی ویدئوها، تصاویر یا اسلایدها بپردازید. در فیسبوک، تبلیغ شما در فید خبری افرادی نمایش داده می‌شود که مخاطبان احتمالی کسب‌وکار شما هستند. در تبلیغات اسپانسر اینستاگرام نیز شما می‌توانید با پرداخت هزینه مجموعه‌ای از پست‌ها یا پروفایل‌ها را در فید مخاطبان مشخصی نمایش دهید و از این طریق به اهدافی نظیر ترافیک وب‌سایت، افزایش فالوور، تعامل با مشتریان یا دانلود اپ دست پیدا کنید. تبلیغات در اینستاگرام می‌تواند به شکل تبلیغات اینفلوئنسری نیز انجام شود. برای اجرای تبلیغات اینفلوئنسری می‌توانید به صورت مستقیم با اینفلوئنسرها ارتباط بگیرید یا این کار را به کمک آژانس‌های تبلیغات دیجیتال یا پلتفرم‌های اینفلوئنسر مارکتینگ نظیر دیما سوشال انجام دهید.
پیام‌های اسپانسر شده در لینکدین. در این روش کاربران می‌توانند به ارسال پیام‌های مستقیم به کاربران لینکدین در صنعت یا زمینه مشخصی بپردازند.
بازاریابی افیلیت یا همکاری در فروش (Affiliate Marketing)
در این روش دیجیتال مارکتینگ از انواع تبلیغات نتیجه‌گرا استفاده می‌شود. در افیلیت مارکتینگ تبلیغ‌کننده به تعیین کمیسیون مشخصی برای فروش محصولات یا خدمات خود به واسطه‌ی تبلیغات می‌پردازد. ناشرانی که موفق شوند مخاطبان خود را به فروشگاه یا وبسایت مورد نظر ارجاع دهند در صورت کسب نتیجه‌ی مورد نظر مبلغی را دریافت می‌کنند. کانال‌های همکاری در فروش عبارتند از:

شرکت در برنامه‌های همکاری در فروش از طریق پلتفرم‌هایی نظیر دیما افیلیت
ارسال لینک‌های افیلیت از طریق حساب‌های شبکه‌های اجتماعی
پیش‌بینی روش‌هایی برای پرداخت پورسانت به کاربرانی که به معرفی مشتریان می‌پردازند.

تبلیغات همسان (Native)
تبلیغات همسان تبلیغاتی است که در وهله‌ی اول محتوامحتور است و در پلتفرم‌ها در کنار محتوای اصلی و غیرتبلیغاتی قرار می‌گیرد. تبلیغات همسان در سایت‌های محتوایی نمونه‌های جالبی از تبلیغات همسان هستند. در بعضی دسته‌بندی‌های بازاریابی دیجیتال، تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی نیز به عنوان تبلیغات همسان در نظر گرفته می‌شوند.

اتوماسیون بازاریابی
اتوماسیون بازاریابی (Marketing Automation) به نرم‌افزارهایی اشاره می‌کند که بخشی از عملیات پایه‌ی بازاریابی شما را به صورت خودکار انجام می‌دهند. بسیاری از واحدهای بازاریابی وظایف تکرارشونده‌ی خودکاری دارند که در گذشته به صورت دستی انجام می‌شده‌اند:

خبرنامه‌های ایمیلی: اتوماسیون ایمیل به کسب‌وکار اجازه می‌دهد به صورت خودکار به ارسال ایمیل به افراد بپردازد و در عین حال فهرست افراد دریافت‌کننده‌ی ایمیل متناسب با موضوع تغییر کند، به طوری که خبرنامه تنها برای افرادی ارسال شود که علاقمند به دیدن این اطلاعات هستند.
ابزارهای برنامه‌ریزی پست‌ها در شبکه‌های اجتماعی: اگر می‌خواهید حضور کسب‌وکار خود در شبکه‌های اجتماعی را گسترش دهید، نیاز به ارسال پست به شکلی مستمر خواهید داشت. پست‌گذاری به صورت دستی کار طاقت‌فرسایی محسوب می‌شود و استفاده از ابزارهای برنامه‌ریزی پست، به ارسال پست‌ها نظم می‌دهد. همچنین ارسال پست با ابزارهای برنامه‌ریزی به شما امکان می‌دهد تمرکز خود را بر روی استراتژی محتوا حفظ کنید.
ابزارهای خلق لید فروش (سرنخ فروش): خلق سرنخ‌های فروش و تبدیل این سرنخ‌ها به مشتریان کار زمان‌بری محسوب می‌شود. شما می‌توانید با ارسال محتوا و ایمیل‌های ویژه برای مخاطبان بالقوه‌ای که احتمالاً با موضوع آن مرتبط هستند، به ایجاد سرنخ‌های فروش بپردازید.
گزارش‌دهی و رهگیری کمپین: کمپین‌های بازاریابی می‌توانند شامل افراد، ایمیل‌ها، محتوا، صفحات، تماس‌های تلفنی و مسائل مختلفی باشند. اتوماسیون بازاریابی می‌تواند به شما کمک کند که به همه چیزهایی که با آن‌ها کار می‌کنید نظم دهید و سپس به دنبال کردن عملکرد کمپین بازاریابی بر اساس پیشرفت تمامی این بخش‌ها در گذر زمان بپردازید.
بازاریابی ایمیلی
شرکت‌ها از بازاریابی ایمیلی به عنوان روشی برای ارتباط با مخاطبان خود استفاده می‌کنند. ایمیل در اغلب موارد برای ارائه‌ی محتوا، اعلام تخفیف‌ها و رخدادها و هدایت افراد به سمت وب‌سایت کسب وکار استفاده می‌شوند. شما می‌توانید در کمپین‌های خود انواع متفاوتی از ایمیل‌ها را ارسال کنید:
خبرنامه‌های عضویت در وبلاگ
ایمیل‌های پیگیری برای کسانی که اقدامی انجام داده‌اند
ایمیل‌های خوشامدگویی
تخفیف‌های ویژه برای اعضای برنامه‌های وفاداری
نکات یا توضیحاتی برای جلب مشتری
در این مطلب درباره‌ی بازاریابی ایمیلی بیشتر بخوانید: ایمیل مارکتینگ: ۱۲ نکته‌ی مهم پیش از ارسال ایمیل بازاریابی

مدیریت روابط عمومی آنلاین
مدیریت روابط عمومی آنلاین به کلیه‌ی اقداماتی اشاره دارد که برای مدیریت ارتباطات آنلاین به‌دست‌آمده از طریق نشر دیجیتال، وبلاگ‌ها و سایت‌های محتوایی دیگر انجام می‌شوند. روابط عمومی آنلاین شباهت زیادی با شکل سنتی روابط عمومی دارد، اما در فضای آنلاین پیگیری می‌شود. کانال‌هایی که شما می‌توانید از آن‌ها برای اقدامات روابط عمومی خود استفاده کنید شامل موارد زیر هستند:

ارتباط با خبرنگاران از طریق شبکه‌های اجتماعی: کسب‌وکارها می‌توانند از طریق شبکه‌های اجتماعی نظیر توئیتر با خبرنگاران ارتباط برقرار کنند و روابط خود با رسانه‌های خبری را بهبود دهند و بدین طریق به ایجاد فرصت‌های رسانه‌ای برای شرکت خود بپردازند.
تعامل با نقد و بررسی‌ها و نظرات آنلاینی که در مورد شرکت شما صورت گرفته‌اند: زمانی که افراد به بررسی شرکت یا محصولاتش در فضای آنلاین می‌پردازند، این موضوع به موفقیت رسانه‌ای شرکت کمک می‌کند. در نقطه‌ی مقابل، تعامل با نظرات مخاطبان به شما فرصت ایجاد تصویری انسانی و ارائه پیامی قدرتمند را که از شهرت شما محافظت می‌کند می‌دهد.